Yumuşak Yol Vericiler (Sof Starterler)

YUMUŞAK YOLVERİCİLER (SOFT STARTER)

Asenkron motorlara yol verme denildiğinde ilk akla gelen yol verme yöntemi yıldız-üçgen yol verme yöntemidir. Ancak bu yöntem eski yöntemdir. Günümüz teknolojisinde cihazlar sayesinde daha az kayıplar elde edilerek yıldız-üçgen kullanımı pek tercih edilmemektedir. 

Yıldız-üçgen yol vermede iki sıkıntı söz konusudur.

 * Akım kontrolü ve moment kontrolü olmaması 

* Yıldız bağlantıdan üçgen bağlantıya geçişte ani akım ve moment değişikleri meydana gelmesidir.

Soft starterler şebeke ile motor arasına bağlanırlar. Soft starterlerde, motora uygulanan gerilim ve motor akımı izlenerek ayarlanır ve tork-akım ilişkisini zamana bağlı olarak ayarlamasıyla, motorun devreye girmesi çıkması darbe yapmadan gerçekleşmektedir. Yumuşak denilmesinin sebebi bu yüzdendir.

Soft starterler aşağıdaki gibi sınıflandırılabilir;

 Moment Kontrolörleri

* Açık Çevrimli Gerilim Kontrolörleri

* Kapalı Çevrimli Gerilim Kontrolörleri

* Kapalı Çevrimli Akım Kontrolörleri

Moment kontrolörleri ya da tork kontrolörleri yalnızca kalkış momentini ayarlamaya yarar. Bu sınıftaki soft starterlerde akım kontrolü yapılmaz.

Açık çevrimli gerilim kontrolörleri üç fazıda kontrol eder. Kalkış anındaki gerilim değişimini önceden ayarlar. Bu tip yol vericiler harici bir motor koruma sistemi ve istenildiğinde farklı kontaktör ile kullanılmaktadır.

Kapalı çevrim gerilim kontrolörleri açık çevrimden farkı olarak, motor kalkınma akımını geri besleme olarak alır. Motor, ayarlanan akım değerine ulaştığında gerilimin sabit olarak artışını bitirip, sabit gerilimde kalmasını sağlar. Bu sınıftaki soft starterler aşırı yük, faz dengesizliği, düşük akım vs. korumalardan oluşur. Bu tip soft starterler motor koruma özelliğine sahiptir.

Kapalı çevrim akım kontrolörleri ise yumuşak yol vericilerin en kalitelisidir. Kapalı çevrimli gerilim kontrolörlerinden farkı motor kalkış akımı saniye saniye kontrol edilir. Gerilim kontrolü kullanıcı tarafından ayarlanması gereken değerler, bu sınıfa giren soft starterlerde otomatik olarak soft starter seçmektedir.